brzozowski stanisław legenda młodej polski

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Taki francuski rojalistajak Maurras ma prawo uwa�a� si� za bardziej konsekwentnego indywidualist� ni� Nietzsche.U Bonalda, de Maistre a -odnajdujemy mySli, które Smia�oSci� rzeczywist� przyt�aczaj� Stirnera lub Bakunina.Podczas gdy w Polsce rozkoszuj� si�p�ytk� i jezuick� krytyk� Taine a przez Aularda, w Europie Taine wywiera wp�yw g��bszy, ni� kiedykolwiek.Rmia�oSci� i swo-bod� jest nie zuchwalstwo w zaprzeczaniu, nie ci�gni�cie samego siebie za w�osy w Swiat abstrakcji, lecz zdolnoS� tworze-nia trwa�ych i wielkich skutków w konkretnym, dziejowym Srodowisku.Je�eli naród nasz nie zdob�dzie sobie podstaw ist-258nienia, - wszystkie wysi�ki psychiczne zgin�.Dlatego p.Balicki wypowiedzia� wielk� prawd�: trzeba mie� w sobie sumienienarodowe, zanim si� ma przekonania.Naród jest nasz� podstaw� w bycie.RzeczywistoS� nasza, to konkretny naród Polskiw konkretnej Europie.Psychologia jednostki �yj�cej w abstrakcyjnym bycie stanowi�a przedmiot ca�ej tej ksi��ki, ale pra-gniemy zjednoczenia wszystkich �ywio�ów rzeczywistej pracy w tym wysi�ku stworzenia dla narodu naszego trwa�ej podsta-wy w dziejach, wyrobienia w nas samych, w ca�ej narodowej masie, zdolnoSci historycznego �ycia jak najbardziej nat�one-go.Jest tu wrogiem ten, kto usi�uje zareabsorbowa� �ywe si�y narodu w procesie biernego rozk�adu warstw mySl�cych tylkoo swoim utrzymaniu, kto wydaje dzisiejsze i jutrzejsze �ycie na �up bankrutów historii.Nie naród trupów i nie naród - fikcja- lecz straszliwie ci�kie zdobywanie obiektywnych podstaw i wytwarzanie subiektywnych, psychicznych zdolnoSci - oto na-sza droga.Mam nadziej�, �e tu jest moja ostatnia wycieczka w krain�, gdzie kwitnie industria del vuoto, tak jak P�omienieby�y przeprowadzeniem linii granicznej pomi�dzy terenem mojej pracy a dziedzin� schlebiaj�cej samej sobie, bezczynnejpsychiki polskiej.Pora zrozumie�, �e tylko ten naród istnieje samoistnie w znaczeniu kulturalnym, który wyrabia w�asnymi si�ami Srodki wy-chowawcze wnosz�ce jednostki na poziom dzisiejszego dziejowego �ycia.Ci sami ludzie, którzy s�dz�, �e Mi-szuka Kaniow-skiego podyktowa� mi Bakaj, pos�uguj� si� w swym czynnym �yciu umys�owym - odpadkami rosyjskiej najp�ytszej literatury,i je�eli s� samodzielni, to dlatego, �e pod t� pow�ok� kryj� ju� plotki w�asne i z rodzinnej ignorancji zaczerpni�te, porów-nania nawet z t� literatur� nie wytrzymuj�ce zacofanie.*** Co do analizy wra�liwoSci artystycznej Wyspia�skiego, odsy�am do ksi��eczki mojej wydanej nak�adem M.Arcta: St.Wyspia�ski jako poeta.T� stron� zagadnienia ale t� tylko, ukazuje ona dok�adnie.**** Przegl�d filozoficzny z r.1907 - przedrukowany w tomie Idee, który niebawem uka�e si� drukiem, w tym samym coi niniejsza praca nak�adzie.****** Staram si�, by ksi��ka ta zamyka�a ca�� moj� dotychczasow� prac�; by�y w niej straszne b��dy.Gdyby nie to, �etr�ci to teatrem: móg�bym tu je wymieni�.Tu poprzestaj� na podprowadzeniu pod jeden dach niejako wszystkich swoichwysi�ków.Od artyku�u O monistycznym pojmowaniu dziejów walcz� z wszystkimi formami pozahistorycznego dogmaty-zmu.We Wst�pie do filozofii mówi�em ju� o narodach jako o organach prawdy-; nie umia�em wtedy tej mySli rozwin��.W ksi��eczce O Dostojewskim usi�uj� przeciwstawi� w Dostojewskim i Towia�skim dwa d��enia do wytworzenia wiary na-rodowej.Od czasu artyku�ów przeciwko Sienkiewiczowi usi�uj� wykaza�, �e nie posiadamy wspó�czesnej SwiadomoSci naro-dowej.Od prologu Warszawa poprzez ksi��eczki o Wspó�czesnej powieSci i krytyce usi�uj� dowieS�, �e szuka� podstaw dlatej SwiadomoSci mo�na jedynie w klasowym ruchu proletariatu.Tu jednak pojmowa�em ten ruch nazbyt ortodoksalnie poMarksowsku.W ca�ym szeregu artyku�ów usi�owa�em wyzwoli� si� z pod w�adzy dogmatyzmu w tej jego postaci.W P�omie-niach, i potwierdzi to ka�dy, kto chce t� ksi��k� przeczyta� bez uprzedze�, usi�owa�em przedstawi�, �e brak twórczej Swia-domoSci narodowej, prowadzi do odrywania si� jednostek samoistniejszych od narodowej wspólnoSci, do widzenia �yciaw abstrakcyjnych, uproszczaj�cych dogmatach, do niemo�noSci odnalezienia zwi�zku z narodem bez zrzeczenia si� w�asnejswobody.Przedstawi�em dzieje Kaniowskiego nie jako b��d, lecz jako cenny, dodatni w danych stosunkach proces mySlowy:znaczenie tego procesu wyjaSnia�o mi si� samemu w ci�gu pisania.Kto nie chce mySli mojej fa�szowa�, musi wzi�� Ka-niowskiego ze wszystkimi jego niepewnoSciami: musi wreszcie bra� tylko to, co jest i jak jest.Intencj� moj� by�o da� obrazprzebiegu psychicznego, w którym procesy intelektualne odgrywa�y i musz� odgrywa� znaczn� rol� [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Podstrony