Psellos Michal Kronika

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wręcz przeciwnie, rzucił się w wir hulaszczego życia i postanowił wszystko roztrwonić i zużyć39.Gdyby śmierć nie zabrała go nagle, on sam wystarczyłby za wszystkich, żeby doprowadzić państwo do ruiny.53.Władca ten po raz pierwszy zaczął psuć i rozdymać Cesarstwo.Z jednej strony tuczył się wielkimi pieniędzmi niektórych swoich poddanych, z drugiej napychał ich godnościami i pozwalał im prowadzić najgorszy tryb życia, pełny przywar i korupcji.Kiedy umarł, władzę odziedziczył jego zięć Roman.Roman sądził, że sam stanie się władcą i protoplastą, ponieważ wygasł ród purpuratów.Myślał, że założy jakby piękne fundamenty podobnego rodu40 i że świat cywilny oraz masy wojskowe łatwo zgodzą się na sukcesję tronu w takiej37 Bazyli II, syn Romana II, który był prawnukiem cesarza Bazylego I, protoplasty dynastii macedońskiej.38 Por.I 31.39 Por.II 1.40 Por.III l.rodzinie.Dlatego z góry chwycił się szerokich rozdawnictw na ich rzecz.Powiększał chorobę, wprowadzając nadmiar tłuszczu do otyłego, schorowanego organizmu, i dwakroć chybił.Raz dlatego, że nie wziął pod uwagę swego pochodzenia, drugi ponieważ chciał pozostawić po sobie państwo o dobrze uporządkowanej administracji.54.Kiedy Roman skończył życie, następstwo tronu cesarskiego przypadło w udziale Michałowi.Michał usunął większość przyczyn chorobotwórczych, nie wystarczyło mu jednak siły, co więcej, nie mógł nawet ośmielić się, by chociaż w najmniejszym stopniu ozdrowić to ciało, nawykłe do odżywiania się złymi papkami i puchnięcia od niezdrowych pokarmów.Mimo to on również przyczynił się, wprawdzie w niewielkiej mierze, do powiększenia tej opasłości.W przeciwnym wypadku od razu rozstałby się z życiem41, mianowicie gdyby po krótkim upływie czasu poszedł w ślady poprzednich cesarzy.Jeśliby natomiast żył wiele lat dłużej i pozostał u władzy, jego poddani dowiedzieliby się kiedyś, że prowadził życie filozofa42.Tymczasem było rzeczą niemożliwą, żeby któregoś dnia ludzie ci nie pękli, utuczeni na dobrobycie do szczytu możliwości.55.Gdy cesarz ten również szybko zakończył życie, by nie mówić już o jego siostrzeńcu43, który panował nędznie i jeszcze nędzniej odszedł od władzy, tron objął Konstantyn Euergetes (tak jest powszechnie nazywany); mam tu na myśli Konstantyna Monomacha.Otrzymał on Cesarstwo jakby statek naładowany do ostatniego pasa burty, który zaledwie wystawał ponad bijące weń fale, doładował go aż po brzegi i zatopił czy raczej, by się wyrazić jaśniej i powrócić do pierwszego porównania, powiększył to zepsute od dawna ciało o nowe części i nowe członki, wprowadził do wnętrzności groźnie szkodliwe pokarmy, oddalił je od stanu naturalnego, pozbawił spokojnego i obywatelskiego życia, uczynił je szalonym i wściekłym, jak zwierzę.Z większości ludzi ze swego otoczenia zrobił potwory, wielogłowe i sturękie.Po nim samodzielną władczynią w sposób całkowicie legalny została cesarzowa Teodora.Wydawało się, że nie bardzo rozwścieczyła tego no-wego rodzaju potwora, lecz i ona bezwiednie powiększyła liczbę jego nóg i rąk.56.Kiedy zeszła ze sceny życia, a lejce powozu Cesarstwa dostały się w ręce Michała Starego, nie potrafił on kierować tymi cesarskim wehikułem.Konie poniosły go z miejsca, nie mógł utrzymać ich normalnego biegu.Sam, przerażony zgiełkiem, spadł z miejsca woźnicy i pozostał wśródwydziedziczonych.Trzeba było dobrze trzymać i ani na moment nie41 Zostałby zgładzony, gdyby nie stosował tradycyjnych rozdawnictw.42 Por.VII 58.43 Siostrzeńcem Michała IV był późniejszy ces.Michał V Kalafatesodkładać lejców.On natomiast był podobny do człowieka, który pozbawiony siły zawraca i idzie wstecz ku swemu dawnemu życiu.57.Ten pierwszy okres, który z większości ludzi uczynił zwierzęta i utuczył ich, mimo że potrzeba im było wielu lekarstw oczyszczających, wymagał innego rodzaju leczenia, mam na myśli amputację, kauteryzację, przeczyszczenie.Okres ten powrócił, kiedy Izaak Komnen, uwieńczony diademem, wsiadł na powóz Cesarstwa Rzymskiego.Abyśmy mogli przyjrzeć się i jemu w świetle alegorii, porównajmy go z jednej strony do woźnicy, z drugiej umieśćmy go wśród lekarzy!58 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Podstrony