Rafał Krupski Zarzšdzanie strategiczne. Ujęcie zasobowe 0

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.51.5Skorupka S., Auderska H., Aempicka Z., Mały słownik języka polskiego, PWN, Warszawa 1968.43 podejścia funkcjonalnego tracą walor strategiczności, gospodarowania pogłębiają problem przedmiotowości, kapitału ludzkiego zmieniają podstawę konceptualizacji, zarządzania personelem lub kadrami zawężają pole analiz.Można myśleć o zarządzaniu ludzmi (managing people), ale środowiskopolskie taką nazwę przyjmuje jeszcze gorzej.Zatem strategiczne zarządzaniewsparte na idei zasobów, konsekwentnie wymaga zwrócenia uwagi na zasobyludzkie i to bez względu na polskie skojarzenia.2) całość dyskusji prowadzonej na temat przedmiotowości i słusznościzarządzania zasobami ludzkimi przypomina rozważania o liczbie aniołówtańczących na główce szpilki.Oskarżenia mają charakter przypisywaniawiny samym teoriom, a nie osobom je wykorzystującym w praktyce.Teoriakształtuje, co prawda zachowania, zachowania kształtują teorię, ale u zródełzarządzania zasobami ludzkimi, podobnie zresztą jak całego współczesne-go zarządzania organizacjami, nie leży chęć uprzedmiotawiania osób.Moż-liwości manipulowania są traktowane bardzo poważnie, ale w dłuższymokresie nie wymyślono jeszcze takiej techniki manipulacji, która przyno-siłaby same i długotrwałe korzyści manipulującym.Ludzie szybko ucząsię i odkrywają manipulantów, a dalej radzą sobie z nimi w bardziej lubmniej brutalny sposób.Dążenie do faktycznego uprzedmiotowienia ludziw organizacji ma współcześnie bardzo nikłe szanse.Instytucje państwowe,prawo, dziennikarze, związki zawodowe, stowarzyszenia prospołeczne,szkoły, uniwersytety, policja, organizacje kontroli pracy to tylko niewielkapróba potencjalnych przeszkód, na które natrafiają marzenia o doskonałejmanipulacji.W tym kontekście spór o terminy, choć zawsze jest ważny, macharakter prezentacji subiektywnych odczuć, a jego prowadzenia nie mawiększego sensu.Inną ważną sprawą w dyskusji o zarządzaniu zasobami ludzkimijest również kwestia tautologii zasobowego podejścia do strategiczne-go zarządzania6.Jeśli strategiczne zasoby mają być trudne do imi-tacji, rzadkie, wartościowe i dawać trwałą przewagę konkurencyjną toz definicji są strategiczne i również z definicji tacy są ludzie.Zasoby ludzkiesą zatem strategiczne, bo ludzie posiadają atrybuty zasobów strategicz-6Priem R.L., Butler J.E., Is the resorce-based view a useful perspective for strategic managemnt rese-arch.Academy of Management Review, 2001, vol.26, nr 1.; Barney J.B., Is the resource-based view: a use-ful perspective for strategic management research? Yes.Academy of Management Review, 2001, vol.26, nr 1,s.41-58.44nych.Równocześnie ludzie oszacowują zasoby strategiczne.Podejrzenie otautologię to poważne zastrzeżenie, a jednak nie do uniknięcia.Tautologiawydaje się być wpisana w teorię zarządzania nie tylko w tym miejscu (np.teoria Jana Zieleniewskiego wydaje się być tutaj polskim przykładem).Obrońcy aktualnego dorobku sugeruje się, aby sprawą tautologii, aż takbardzo nie przejmować, gdyż wartość teorii, może być wyznaczana przezilość twierdzeń, które wyznaczają sprawdzalne empirycznie zależności po-między zmiennymi7.Zarządzanie zasobami wielu takich twierdzeń dostar-cza, choć nadal nie jest jednoznacznie ustalone z czego się składa.Zaakceptowanie w praktyce, w dydaktyce terminu zarządzanie zasobamiludzkimi jest faktem, a dyskusja może jedynie ostrzegać tych, którzy starająsię zarządzać technokratycznie lub koncentrując się na doskonałości tech-nicznej i końcowym efekcie.Oczywiście równolegle mogą być stosowane iinne podejścia, ale zasobowe wpasowuje się dobrze w strategiczne zarządza-nie wsparte na idei zasobów.To jego jedna z niezaprzeczalnych zalet.Rów-nocześnie cała dyskusja o przedmiotowych charakterze pozwala zauważyć,że zasobowe zarządzanie nie rozstrzyga kwestii podmiotowości (czyn-nika sprawczego?), może nawet depersonifikuje organizację, zmusza doniespójnego traktowania różnych rodzajów zasobów (naturalne uprzywile-jowanie? hierarchia zasobów?) oraz wymaga wprowadzenia zewnętrznychw stosunku do zasobów punktów odniesienia (wartość nie powiązana z po-siadanymi zasobami?).Problem dynamiki i statyki zasobówDrugim, podejmowanym w dyskusjach problemem jest natura i wartośćzasobów organizacyjnych, która zostaje odzwierciedlona dopiero w konfron-tacji z procesem8.Jednak mimo stosunkowo długiej historii badań nie dopra-cowano się powszechnie podzielanych poglądów na temat samego procesuzarządzania zasobami ludzkimi.Dość wyczerpująco opisano nawet wyrazneróżnice w tym, jak postrzegają to zarządzanie amerykanie, a jak badacze z ro-dziny narodów Brytyjskich9.Zgodnie z tym opisem możliwe jest odnoszenietego typu zarządzania do: (1) skumulowanych zestawień typowych praktyk7Barney J.B., Is the resource-based view: a useful perspective for strategic management research? Yes.Academy ofManagement Review, 2001, vol.26, nr 1, s.41-58.8Penrose E., The theory of the growth of the firm, Oxford, Bleckwell, 1959.9Strauss G., HRM In the USA: correcting some British impression.International Journal of Human Resource Manage-ment, 2001, vol.12, nr 6, s.873-897.45(rekrutacja, selekcja itd.), których przedmiotem (zasobem w sensie statycz-nym, na który się oddziałuje) jest niekoniecznie to samo; (2) akcentowania po-trzeby wewnętrznego zintegrowania, które staje się samo w sobie zasobem; (3)rozszerzającego się zainteresowania o nowe obszary, np.kulturę organizacyjną(poszerzanie zasobów); (4) koncepcji teoretycznych (znane modele Michigani Harwardzki), które wdrażane i eksploatowane stają się zasobem (wiedzy,doświadczenia, strukturą porządku); (5) intencji i dyrektywy wzajemnegozaangażowania (zasadniczym zasobem staje się chęć do wspólnego dzia-łania).W tym ostatnim rozumieniu są i tacy, którzy skierowują uwagę nawłączanie, upełnomocnianie, tolerowanie różnorodności i rozszerzanie moż-liwości10.Drobne pozornie różnice językowe pomiędzy zaangażowaniemi włączaniem, wcale jednak nie ułatwiają pełnej przekładalności perspektywybadawczej.Sytuację komplikuje i to, że zarządzanie zasobami ludzkimi marównież swój symboliczny wymiar.Może być traktowane jako rytuał, mitspajający, uprawianie retoryki, totemizm11 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Podstrony