[ Pobierz całość w formacie PDF ] .W 1941 r.został włączony do prac nad bombą atomową.Zajmował się obliczeniamimasy krytycznej uranu 235.Rok pózniej w Berkeley stworzył grupę najwybitniejszychamerykańskich fizyków-teoretyków w celu wymiany poglądów na temat możliwości skonstruowaniabomby atomowej.Wśród owych luminarzy , jak ich nazywał, znalezli się mi.n.Hans Bethe i EdwardTeller.Wszakże wkrótce uczeni doszli do wniosku, że opracowanie projektu bomby wymagawielkiego naukowego przedsięwzięcia.Generał Leslie Groves, którego rząd ustanowiłpełnomocnikiem ds.programu budowy broni atomowej, mianował Oppenheimera dyrektoremnaukowym Projektu Manhattan.Podjął tę decyzję pomimo jak się wyraził sęków w jegopolitycznym życiorysie.Groves tak go charakteryzował: On jest genialny, to prawdziwygeniusz.Dlaczego, bo wie o wszystkim.Może rozmawiać o czymkolwiek, co mu się podsunie.No,może niezupełnie.Sądzę, iż jest parę rzeczy, o których nie wie.Nie wie nic o sportach.Pierwotna,30-osobowa naukowa grupa szybko się rozrosła do 5000 pracowników, pełnych zapału zbudowaniabomby, zanim dokonają tego Niemcy.Gdy dzieło zostało ukończone i 16 czerwca 1945 r.nastał dzieńpróby Oppenheimer pojął ogrom dokonań.Wybuch urządzenia atomowego o nazwie Trinity miałmoc 18 kt.Wspominając reakcje obserwatorów eksperymentu, pisał: Niektórzy się śmieli, innikrzyczeli, większość zaś milczała.W mojej pamięci kołatała się fraza z księgi Bhagawadgita 27:Stałem się siewcą śmierci, burzycielem światów.Nie był to wszakże koniec stojących przed nimwyzwań.Kierując zespołem trzech laureatów Nagród Nobla: Enrico Fermi, Arthur H.Compton i E.O.Lawrence, zmuszony był do udzielenia prezydentowi H.Trumanowi odpowiedzi na prośbę orekomendacje w sprawie użycia pierwszej bomby atomowej przeciw Japonii.Doceniając reperkusje,jakie zastosowanie bomby mogłoby wywołać w stosunkach międzynarodowych, pisał w imieniuuczonych: Zdajemy sobie sprawę z naszej odpowiedzialności przed narodem za użycie (tej) broni,aby przyczynić się do uratowania życia Amerykanów w wojnie z Japonią.27 Pieśń Boga , hinduski poemat religijny, napisany w sanskrycie w I II w.n.e.44(1).Rekomendujemy, ażeby przed użyciem broni nie tylko Wielka Brytania, ale także Rosja,Francja i Chiny zostały poinformowane o dokonanym przez nas postępie w pracach nad broniąatomową.(2) Opinia naszych kolegów o użyciu tej broni nie jest jednomyślna.Ich poglądy wahają się odpropozycji zademonstrowania czysto technicznej strony do militarnego zastosowania w celuwymuszenia kapitulacji.Ci, którzy się wypowiadają za demonstracją czysto technicznej strony,chcieliby wprowadzenia zakazu używania broni atomowej, sądząc, iż gdybyśmy użyli (tej) broniteraz, nasze stanowisko w przyszłych negocjacjach spotkałoby się z niechęcią.Inni kładą naciskna korzyści, jakie się wiążą z uratowaniem życia Amerykanów w przypadku natychmiastowegoużycia; uważają, iż takie użycie przyczyni się do polepszenia międzynarodowych perspektyw, sąoni bardziej zaniepokojeni (problemem) zapobieganiem wojnie, niż eliminacją tej specyficznejbroni.Jesteśmy bliżsi temu ostatniemu poglądowi; uważamy, iż żadna demonstracja technicznejstrony nie jest w stanie przyczynić się do zakończenia wojny; dla bezpośredniego użyciamożliwej do przyjęcia alternatywy nie dostrzegamy.(3) Odnośnie do ogólnych problemów zastosowania energii atomowej, jest rzeczą jasną, że my ludzienauki nie mamy prawa wyłączności na głoszenie prawdy.Nie żywimy pretensji do posiadaniakompetencji w rozwiązywaniu socjalnych i wojskowych problemów, które się pojawiają w okresiepoprzedzającym nadejście atomowej energetyki.Z tekstu widać, w jakiej głębokiej rozterce w obliczu odpowiedzialności za decyzję ohistorycznym wymiarze znajdowali się opracowujący dokument, ile było w nich wahań, zapewnezarówno natury etycznej, jak i politycznej.W 1946 r., Oppenheimer, przygnieciony rozmiarami tragicznych skutków wybuchów bombatomowych, w rozmowie z prezydentem Trumanem wyrzuci z siebie: Panie prezydencie, mam ręcezbroczone krwią.A w listopadzie 1947 r.wyzna brutalnie, co myśli o swej profesji: Fizycy poznaligrzech i jest to wiedza, od której się nie mogą uwolnić.R.Oppenheimer piastował stanowisko przewodniczącego Komisji Energii Atomowej (KEA).21grudnia 1953 r.podczas antykomunistycznej akcji w USA został oskarżony o zwlekanie zujawnieniem sowieckich agentów oraz o sprzeciwianie się rozwojowi prac nad bombą wodorową.Aczkolwiek nie był uznany winnym zdrady, to jednak anulowano jego certyfikat bezpieczeństwa ipozbawiono prawa uczestniczenia w pracach KEA28.Wszakże pozostał dyrektorem prestiżowegoinstytutu, którego jednym z pracowników był Albert Einstein.Jakże kontrastowała jego sytuacja ztym, co stało się udziałem Andrieja Sacharowa, którego oskarżono na podstawie totalnego kłamstwa ibez wyroku skazano na wygnanie, izolując od społeczeństwa, ponadto zastosowano całodobowy reżimnadzoru służb specjalnych i przymusowe odżywianie.Pomimo zeznań wielu świadków występujących w jego obronie Oppenheimera nie oczyszczonood zarzutów.Wprawdzie powrócił do pracy naukowej, jednakże postawienie pod pręgierz opiniipublicznej złamało jego ducha.W 1963 r.prezydent Lyndon B.Johnson w imieniu Komisji EnergiiAtomowej uhonorował go nagrodą im.Enrico Fermiego
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plhanula1950.keep.pl
|