Chmielowski Benedykt Nowe Ateny

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Te tedy są takie.1.Danaidum albo Belidum urnas implere.Danaides bowiem,Danaa Córki (50 ich było, a Bela wnuki, za zabójstwo ciężkieMężów, do piekła skazane, beczkę dziurawą nalewają i nigdynalać nie mogą.2.Herculi Clavam extorquere, to drugie niepodobieństwo,Benedykt ChmielowskiNowe Ateny 225naprzód, ze Herkules był silny; druga, że jego Buława byłaostrosękata, niedotkliwa, ostro nabita.3.Sysiphi saxum sistere, to jest ten Kamień, który on na góręjeno wyniesie, znowu nazad leci, zatrzymać w impecieniepodobna.4.Jovi Fulmen eripere.5.Rzeszotem czerpać wodę.6.Sycylię Insułę od Włoch oderwaną morzem, znowu przyłączyći jednę uczynić continentem.7.Prometeusza od skały Kaukasu oderwać, tam in paenam odBożków przykutego.8.Apenninum górę Włoską przenieść do Grecyi.9.%7łółwiem powolnym zająca albo sarnę ugonić.10.Delfin ryba przywyknie do lasu.11.Słońce wzejdzie od Zachodu.12.Pługiem Niebiosa orać.13.Wilk paść będzie owce, albo przed owcami będzie uciekać.14.Rzeki do zrzódeł swoich wrócą się.15.Morze przelać, albo wyczerpać.Benedykt ChmielowskiNowe Ateny 22616.Desinet esse prius contrarius ignibus humor,Atque eadem Regio vesper & Ortus erit.17.Homero subtrahere versum.18.O jednym Venusinus napisał: Delphinum Sylvis, appingitfluctibus Aprum.To wszystko zdaje się i jest u ludzi zaImpossibile.NOWY ZWIERZYNIECWYBORNYCH tylko i Osobliwych ZWIERZT PEANY.AliasSCYENCYA o ZWIERZTACH PRYNCYPALNYCH.Sciendum naprzód, że ZWIERZTA jedne są Dzikie, w Kniejach,w Lasach, w polach dzikich się kryjące.Drugie są domowe alboSwojskie.Trzecie w Wodzie i na Ziemi czasami przebywające,AMPHIBIA zwane, jako Wydra.Czwarte w Ziemi się chowające iinne różne od Naturalistów konsyderowane, i różnedystyngwowane.Ale Ja tym głowy Czytelnikowi nie mozoląc, cotylko w kilkunastu Naturalistach osobliwego o ZWIERZTACHnauczyłem się, jemu też Communico.Nie wyliczam Specieswszystkich ZWIERZT, ani ich natury explikuję, bom nieAristoteles, ani Pliniusz, ani Solinus, ale Studiosus Curiositotis.Co tylko mirandum w Zwierzętach osobliwych, o tym mitractandum w terazniejszym dyskursie & non enumerandumwszystkich Species onych z Aldrowandem, Gesnerem, Gesą, którzyBenedykt ChmielowskiNowe Ateny 227wyliczają Species 130 ZWIERZT.O ZWIERZTACHARCHOPITECUS, zwierz Amerykański, nazwany leniwym, albopigritia; a to dla bardzo leniwego chodu swego.Jest miętkimpokryty włosem, na dwie stopy długi.Za dni piętnaście ledwo narzucenie kamienia zajdzie.Na drzewo wysokie aby wyczołgał się,dwóch albo trzech dni potrzebuje; do czego mu długie pomagająpazury, właśnie jak trzy palce.Nóg ma 4; gdy się po ziemi czołga,głowę podnosi do góry.Gdy co w swoje porwie łapy, pazury pótytrzyma, aż zdechnie owa rzecz.Jedni powiadają, iż żyje liściem zdrzewa; drudzy, iż mrówkami, albo muchami; inni, iż samymposila się powietrzem, jako doświadczono podczas chowania go wdomu, iż nic nie jedząc, głowę tylko w tę obraca i podnosi stronę,skąd wiatr wieje.Xiądz Torus, Jezuita, gdy temu kijem pogroziłzwierzęciu, tak się kija uchwycił pazurami, iż od owej laski nadwóch balkach położonej wisiał dni 40, z podziwieniemSpektatorów.W nocy tylko zwykł śpiewać: ha ha ha &c.owymkoncentcm i harmonią, jak idą noty muzyczne la sol fa mi re; P.Kircher libr.1 Musurg.cap.14; P.Schottus in Physic.Curios.lib.7.cap.2; P.Masenius in speculo Imaginum Ventatis, lib.7.cap.49.CATOPIEBA, albo CATOBLEPHON, w Afryce nad Nilem Zwierzsię znajdujący, zielem żyjący, truciznę mający w sobie, do bykapodobny, tak wzrokiem zabija, jako i Bazyliszek.Co czującsympatycznie i przez naturalny instynkt, inne Zwierzęta ucieczkąsię salwują, z daleka złego omijając towarzysza.Na co on teżosobliwej zażywa sztuki, oczy zanurza w ziemię, aby wzrokiemswoim fatalnym tak nie odrażał od siebie Zwierząt żeby cale ichw bliskości.siebie nie mając, in victualibus nie był ukrzywdzony.Benedykt ChmielowskiNowe Ateny 228Aelianus, Mela, Pliniusz, Ludovicus Vives, Albertus Magnustestantur.CHAMELEON jest Zwierzątko Cudzoziemskie, w Afryce sięznajduje, między Czworo Nożne Zwierzęta od Jonstona policzone,podobne postacią do Jaszczurki.Najwięcej tych Zwierząt żywiInsuła Indii Wschodniej Soquotra rzeczona.Nie kąsa, pyska mema, tylko dziureczkę jak ziarno, którą powietrze w ciebie ciągniei nim żyje.Jeszcze powolniejszy daleko nad żółwia w chodzeniu,bo ledwo na łokieć przez dzień uczołga się.Kolor na sobieodmienia często, taki na siebie biorąc, do jakiego się zbliża.Czerwonej jednak maści i żółtej nigdy na siebie nie bierze.Oczyma okrągłe, wypukłe, któremi na jaki kolor pojrzy, za pacierz nasobie reprezentuje, makuły ordynaryjnie nigdy nie odmieniając,które są po nim czarniawe.Widział ich trzy Xiażę MikołayRadziwił będący w Jeruzalem i na swoich piastował rękach,zdjąwszy jedno z oliwnego drzewa (na którym się ordynaryjniebawią) i tak go w Listkach swojej Peregrynacji opisał, jakomnamienił.Cardanus eadem formalia o nim pisze, przydając, żeobróciwszy się ku Słońcu, promienie Słoneczne zda się połykać iwiatr w siebie ciągnąć.Przeciwko Węża jadowi się armuje, zdzbłopewne w szczupłym trzymając pyseczku.CHIURGA, albo semivulpes, Połową Lis, znajdujący się w Indyi,Brazylii, w Murzyńskiej ziemi, przodem do liszki, zadem doCerkopiteka, albo koczkodana podobny, z długim ogonem; nanogach do ludzkich podobnych chodzi.Między zadniemi nogaminosi jak torbę wewnątrz kosmatą, w której po siedmioro, czasempo dziesięcioro zawiązuje się dzieci.Jak czas przychodzi rodzenia,owa się otwiera torba z tyłu; a nawet i na pastwisko codzienniez tego miejsca wypuszcza dzieci, i znowu tamże na noc przyjmujei karmi piersiami w onej torbie ukrytemi.Jest bardzo prędkiegoten zwierz biegu.Cardanus, lib.10.Subtil.P.Masenius.Benedykt ChmielowskiNowe Ateny 229CYNOCEPHALUS, po polsku genuine PSIGA�W, jest Zwierz wEgypskich Puszczach, nakształt Człeka, ale głowę psią mający,jakich i Xiążę Radziwił z tamtych był wywiózł Krajów.To ma dosiebie podziwienia godne, że co godzinę puszcza urynę, odgodziny do godziny to czyniąc 24 razy.Dlatego Egypcyanie naKompasach i Zegarach go rysują, jako denotantem.Czasembywała ta bestya za ciekącą Klepsydrę.Także też czuje naturalnieConjunctionem Solis cum Luna, w ten czas w cale wzrok tracąc.Samiec wtedy nic nie jada, głowę w ziemię wnurzywszy; i dla tejsamej experiencji w domach chowany bywa.Jonstonus.JELEC, pewny rodzaj robactwa cierpiąc we wnętrznościach,Wężów jedzeniem salwuje się, które tchem swoim silnym z jamwyciąga.Potym w głęboką zabrnąwszy wodę, tegoż jadupozbywa, przez oczy łzy wylewając, w kamień BEZOARzamieniają się, naprzeciwko wszelkiej truciznie praesentissimumremedium [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Podstrony