[ Pobierz całość w formacie PDF ] .Stan ten mieści się gdzieś koło szczytu odwróconej litery U.Wystarczy jednak,by euforia wydobyła się spod kontroli, a przerodzi się w zupełną manię, jak dzieje się u osóbcierpiących na chorobę maniakalno-depresyjną, które przeżywają ustawiczną huśtawkęnastrojów.Podniecenie upośledza zdolność spójnego myślenia niezbędną przy pisaniu, chociażmyśli płyną wtedy swobodnie, aż zanadto swobodnie, aby móc uchwycić którąś z nich lub gonićza nią wystarczająco daleko.Dobry nastrój zwiększa zdolność elastycznego i złożonego myślenia, ułatwiając tym samymznajdowanie rozwiązań problemów zarówno intelektualnych, jak i interpersonalnych.Wynikastąd, że jednym ze sposobów udzielenia komuś pomocy w przemyśleniu jakiegoś problemu jestopowiedzenie mu dowcipu.Zmiech, podobnie jak nastrój uniesienia, wydaje się pomagać nam wogarnianiu myślą szerszych horyzontów i swobodniejszym snuciu skojarzeń, zauważaniuzwiązków między różnymi przedmiotami, osobami i ideami, które w innej sytuacji mogłyby ujśćnaszej uwagi.Jest on zatem zdolnością umysłową o wielkim znaczeniu nie tylko dla wszelkiejtwórczości, ale także dla rozpoznawania złożonych powiązań i przewidywania skutków danejdecyzji.Intelektualne korzyści płynące z serdecznego śmiechu są najbardziej zauważalne, kiedyprzychodzi do analizy problemu wymagającego twórczego rozwiązania.W jednym z badaństwierdzono, że osoby, które po prostu oglądały nagrane na taśmie magnetowidowej skeczetelewizyjne, lepiej sobie radziły z rozwiązywaniem zadania od dawna używanego przezpsychologów do badania myślenia twórczego.18 Badanym wręcza się świecę, zapałki i pudełkopinezek i prosi, by tak przytwierdzili świecę do korkowej ściany, aby nie kapał z niej wosk napodłogę, kiedy będzie się paliła.Większość osób postawionych przed tym problemem popada w funkcjonalną fiksację , myśląc o wykorzystaniu tych przedmiotów w najbardziejkonwencjonalny sposób.Ci jednak, którzy właśnie obejrzeli zabawny film, byli bardziej skłonnido szukania nietypowych sposobów wykorzystania pudełka pinezek i na koniec dochodzili dotwórczego rozwiązania - przymocowywali pudełko do ściany i osadzali w nim świeczkę.18 Alice Isen i in., The Influence of Positive Affect on Clinical Problem to Solving , Medical Decision Making (July-September 1991).81Daniel Goleman Inteligencja EmocjonalnaNa myślenie mają wpływ nawet niewielkie zmiany nastroju.Osoby w dobrym nastroju mająnastawienie percepcyjne wyzwalające większą odwagę i wiarę w powodzenie podczas układaniaplanów i podejmowania decyzji.Dzieje się tak częściowo dlatego, że pamięć jest związana znastrojem; będąc w dobrym humorze, pamiętamy raczej o pozytywnych wydarzeniach, a więckiedy analizujemy wszystkie argumenty przemawiające za podjęciem jakiegoś działania i przeciwniemu, pamięć ukierunkowuje to wyważanie dowodów w stronę pozytywną, dzięki czemujesteśmy bardziej skłonni do zdecydowania się na nieco ryzykowny czy śmiały krok.Z tego samego powodu zły nastrój kieruje pamięć ku wydarzeniom przykrym, sprawiając, żeskłaniamy się do podjęcia lękliwej, nadmiernie ostrożnej decyzji.Emocje, nad którymi tracimykontrolę, upośledzają zdolność myślenia.Jednak, jak przekonaliśmy się w rozdziale V, możemyodzyskać nad nimi na powrót kontrolę; ta zdolność emocjonalna jest zdolnością mistrzowską,ułatwiającą korzystanie z wszystkich innych rodzajów inteligencji.Pomyślmy o ilustrujących toprzykładach i o pożytkach płynących z nadziei i optymizmu i o tych wzniosłych chwilach, kiedyprzechodzimy samych siebie.Puszka Pandory i Pollyanna.Siła myślenia pozytywnegoPrzedstawiono studentom taką hipotetyczną sytuację:Postawiłeś (postawiłaś) sobie za cel napisanie pierwszego sprawdzianu na czwórkę, codawałoby ci 30 procent zaliczki na końcową ocenę, ale dostałeś (dostałaś) dwóję.Od chwili,kiedy się o tym dowiedziałaś (dowiedziałeś), minął tydzień.Co robisz w takiej sytuacji?19Czynnikiem o decydującym znaczeniu okazała się tu nadzieja.Studenci o wysokim poziomienadziei odpowiadali, że będą więcej pracować i myśleć o tym, w jaki sposób poprawić swojąkońcową ocenę.Ci, którzy mieli średnią nadzieję, myśleli o różnych sposobach poprawieniaoceny, ale wykazywali dużo mniej zdecydowania w dążeniu do celu.Natomiast, co zrozumiałe,studenci o niskim poziomie nadziei poddawali się, nie myśląc ani o tym, jak poprawić ocenę, aninie przykładając się do pracy.Nie jest to problem tylko teoretyczny.Kiedy C.R.Snyder, psycholog z Uniwersytetu Kansaskiego,który przeprowadził te badania, porównał rzeczywiste osiągnięcia akademickie studentówpierwszego roku, którzy odznaczali się, odpowiednio, wysokim i niskim poziomem nadziei,odkrył, że poziom ten pozwala przewidywać oceny lepiej niż wyniki osiągane przez poszczególneosoby w teście SAT (i jest silnie skorelowany z ilorazem inteligencji).I znowu okazało się, że przymniej więcej takich samych zdolnościach intelektualnych czynnikiem decydującym o różnicachocen jest nadzieja.A oto wyjaśnienie Snydera: Studenci o wysokim poziomie nadziei ustawiająwyżej poprzeczkę, wyznaczają sobie trudniejsze cele i wiedzą, jak pracować, aby je osiągnąć
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plhanula1950.keep.pl
|