Eo Lagerlof, Selma Gosta Berling

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nun li devas helpi al �i detrui �ian estontecon, �ian tu-tan estontecon.Li, kiu amas �in, devas fari tion. Mi faros �ion, kion vi volas, li diris.La postan tagon li parolis kun la �efparo�estro en Bro, �arBro estas �efparo�o de Svartsj�, kaj tie oni devas sciigi priedzi�o.Lia rakonto tu�is la bonan, maljunan �efparo�estron, kaj lipromesis zorgi pri fian�indonanto57 kaj similaj aferoj. Jen, li diris, vi devas helpi �in, G�sta, tion vi devas.Alie�i povus frenezi�i.xi kredas, ke �i doma�is al la infano per tio,ke �i forprenis �ian pozicion en la vivo.Tiu virino havas tre-ege senteman konsciencon. Sed mi scias, ke mi malfeli�igos �in, G�sta diris. Tion vi tute ne rajtas fari, G�sta.Nun vi devas fari�i raciaviro, kiam vi devos zorgi pri edzino kaj infano.�iuokaze la paro�estro volas iri al Svartsj� por paroli kun57 Fian�indonanto la� malnova juro reprezentanto de la familio de lafian�ino, kun kiu oni interkonsentis pri geedzi�o.408G�STA BERLINGeLIBROla helppastro kaj la le�isto.�io fini�is tiel, ke la postan di-man�on, la unuan de septembro, estis anoncata en Svartsj�geedzi�o de G�sta Berling kaj Elisabet von Thurn.Poste oni plej singarde kondukis la patrinon de la infano alEkeby, kaj tie oni baptis la infanon.La �efparo�estro tiam parolis kun �i kaj diris, ke �i ankora�povas nuligi sian decidon edzini�i kun tia viro, kia G�sta Ber-ling.xi ja unue devus skribi al sia patro. Mi ne povas penti, �i diris. Imagu, se mia infano mor-tus anta� ol ricevi patron!Kiam la tria anoncotago venis, la patrino de la infano jamplurajn tagojn estis sana kaj surpiede.Posttagmeze la �ef-paro�estro venis al Ekeby kaj edzinigis �in al G�sta Berling.Sed neniu pensis pri tio, ke tio estas edzi�ofesto.Gastoj neestis invititaj.Oni nur havigis patron al la infano, nenion pli.La patrino de la infano radiis en kvieta �ojo, kvaza� �i atin-gis grandan celon en la vivo.La fian�o estis �agrenita.Li pen-sis pri tio, ke �i detruas sian estontecon per edzini�o kun li.Li kun teruro rimarkis, kiel li verdire apena� ekzistas por �i.�iuj �iaj pensoj estis �e la infano.Kelkajn tagojn poste la patro kaj la patrino funebris.Lainfano mortis dum krampfatako.Al multaj �ajnis, ke la patrino de la infano ne mal�ojis tielforte kaj profunde, kiel oni atendis.Estis brilo de triumfo sur�i.Estis, kvaza� �i jubilis pro tio, ke �i povis detrui sian tutanestontecon por la infano.Kiam la etulo venos al la an�eloj, litamen memoros, ke li sur la tero havis patrinon, kiu amis lin.*409G�STA BERLINGeLIBRO�io tio okazis silente kaj nerimarkite.Kiam la edzi�o de G�staBerling kun Elisabet von Thurn anonci�is en Svartsj�, plejmultaj e� ne sciis kiu estas la fian�ino.La pastroj kaj la supe-ruloj, kiuj ja sciis pri la afero, parolis malmulte pri �i.Estis,kvaza� ili timus, ke iu, kiu perdis fidon al la potenco de lakonscienco, malbone interpretus la agon de la juna virino.Ilitre, tre timis, ke iu venos kaj diros: Jen, tamen estis tiel, ke�i ne povis venki sian amon al G�sta.Jen �i edzini�is kun lisub bel�ajna preteksto. Ho, la maljunaj ankora� tiel protektisla junan virinon.Neniam ili povis toleri, ke oni diras ion mal-bonan pri �i.Ili apena� volis konfesi, ke �i pekis.Ili ne volisvidi, ke ia kulpo makulas tiun animon, kiu tiel timis la mal-bonon.Alia grava afero okazis �uste tiam, kiu anka� ka�zis, ke onimalmulte parolis pri la edzi�o de G�sta.Okazis, ke akcidento trafis majoron Samzelius.Li fari�is plikaj pli stranga kaj homevitema.Li plej ofte kunestis kun be-stoj kaj kolektis tutan areton da bestoj en Sj�.Li anka� estis dan�era, �ar li �iam portis sian �argitan pa-filon kaj fojon post fojo mal�argis �in sen tro atenti, kien licelas.Iun tagon mordis lin malsova�a urso, kiun li nevolepafvundis.La vundita besto atakis lin, kiam li staris tuj eks-ter la krado, kaj sukcesis fortege mordi lian brakon.Poste labesto trabre�is kaj kuris al la arbaro.La majoro devis resti en la lito kaj mortis pro tiu vundo,sed nur tuj anta� kristnasko.Se la majorino estus sciinta, keli estas malsana, �i estus povinta repreni la potencon superEkeby.Sed la kavaliroj sciis ja, ke �i ne revenos, anta� ol iliajaro fini�os.410G�STA BERLINGeLIBROTRIDEKUNUA �APITROAmor vincit omniaub la galeria �tuparo en la pre�ejo de Svartsj� trovi�asSrub�ambro, plena de eluzitaj fosiloj de la tombfosistoj, dedisrompitaj pre�ejbenkoj, de for�etitaj lad�ildetoj kaj aliarubo.Tie interne, kie la polvo ku�as dika kaj kvaza� ka�as �in de�iu homa okulo, staras kesto, inkrustita per perlamoto en laplej ri�a mozaiko.Se oni forskrapas de �i la polvon, �i �ajnaslumi kaj brileti kiel rokmuro en fabelo.La kesto estas �losita,kaj la �losilo trovi�as sub bona gardo; uzi �in oni ne rajtas.Neniu mortulo rajtas �eti rigardon en la keston.Neniu scias,kio estas en �i.Nur kiam la dekna�a jarcento atingos sian fi-non, oni rajtos meti la �losilon en la seruron, levi la kovrilon,kaj homoj povos rigardi la trezorojn, kiujn �i gardis.Tiel decidis tiu, kiu posedis la keston.Sur la latuna ladeto de la kovrilo estas surskribo: Laborvincit omnia58.Sed alia surskribo pli konvenus al �i. Amorvincit omnia devus esti skribite tie.Anka� la malnova kes-to en la rub�ambro sub la galeria �tuparo estas atesto pri lapotenco de la amo.Ho, Eroso, �ionreganta dio!Vi, ho amo, estas verdire eterna.Malnovaj estas la homojsur la tero, sed vi akompanis ilin tra la tempoj.58 Amor vincit omnia lat.: la amo venkas �ion. Labor vincit omnia:laboro venkas �ion.411G�STA BERLINGeLIBROKie estas la dioj de la oriento, la fortaj herooj, kiuj portis lafulmon kiel armilon, tiuj, kiuj sur la bordoj de la sanktaj rive-roj akceptis oferojn el mielo kaj lakto? Mortintaj ili estas.Mortis Bel, la forta militisto, kaj Thot, la akcipitrokapa batalu-lo.Mortis la brilaj, kiuj ripozis sur la nubku�ejoj de Olimpo,same la grandfaruloj, kiuj lo�is en la mur�irka�ita Valhalo.Mortis �iuj dioj de la antikvanoj krom Eroso, Eroso, la �ion-reganto.Lia krea�o estas �io, kion vi vidas.Li konservas la genera-ciojn.Rimarku lin �ie! Kie vi povas iri, kie vi ne trovas la spu-ron de la piedo de la nudulo? Kion via orelo perceptis, en kiola susuro de liaj flugiloj ne estis la gvidtono? Li lo�as en lakoroj de la homoj, kaj en la dormetanta semo.Rimarku kuntimeto de admiro lian �eeston en la senvivaj a�oj!Kio ekzistas, kio ne sopiras kaj estas logata? Kio ekzistas,kio povas eviti lian potencon? Falos �iuj dioj de la ven�o, �iujpotencoj de forto kaj perforto.Vi, ho amo, estas la verdireeterna.*La maljuna onklo Eberhard sidas �e sia skribpupitro, ravameblo kun cent kestoj, kun marmora tabulo kaj garna�oj elmalheli�inta latuno.Li laboras fervore kaj diligente, sola tiesupre en la kavalira domo.Ho, Eberhard, kial vi ne vagas en la naturo dum la lastajtagoj de la malaperanta somero kiel la aliaj kavaliroj! Neniu,tion vi scias, senpune adoras la diinon de sa�o.Klinita estasvia dorso je sesdek kaj kelkaj jaroj, la hararo, kiu kovras vianverton, ne estas via propra, la sulkoj interpremi�as sur viafrunto, kiu volbas sin super enprofundi�intaj okulkavoj, kaj412G�STA BERLINGeLIBROla detruo de la maljuna�o desegni�as en la mil faldetoj �irka�via malplena bu�o [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Podstrony