|
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Męstwo zwierząt wynika z chęci zaspoko-jenia żądz.4.Męstwo duchowe polega na odwadze okazywanej dla zdobycia uznania, za-szczytów i godności.Boskie męstwo to takie męstwo, które ludzie dzielni wielbiąsami z siebie, zaś mężowie Boży odznaczają się wielką odwagą.33.O CZYSTOZCICzystość to umiarkowanie w jedzeniu, piciu, stroju i wszystkich cielesnychprzyjemnościach tego świata.Ten, kto umiarkowanie korzysta z tych przyjemno-ści, godzien jest wielkiej pochwały; nadmiar jest naganny, natomiast niedostatkunie ma w ogóle.Czystość to piękna rzecz, człowiek czysty raduje się bowiem tyl-ko tym, co przystoi, w należnym czasie, miejscu, sposobie i mierze.%7ładne gnuśnerozkosze tego świata, nawet cudzołóstwo, nie zasługują na tak wielkie potępieniejak pokładanie się samców z sobą.Nieczystość dzieli się na dwa rodzaje: jedenz nich to nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu, drugi wszelkie odmiany rozwią-złości.34.O AAGODNOZCIAagodność jest chwalebnym przyzwyczajeniem zawartym między nadmiaremi niedostatkiem gniewu; trwający zbyt długo gniew obraca się w złość i wtedy196 domaga się wielkiej zemsty za małą obrazę.Ten, kto nie gniewa się i nie złościz powodu zniewagi wyrządzonej jemu lub jego przyjaciołom, jest człowiekiemo zamarłych uczuciach.35.JESZCZE O SZCZODROZCIHojność, wielki gest i wielkoduszność mają ze sobą wiele wspólnego, gdyżwszystkie trzy polegają na dawaniu i otrzymywaniu pieniędzy, od kogo i komunależy, w odpowiedni sposób i w stosownej chwili.Dla człowieka mającego tecnoty piękniejszą rzeczą jest dawać niż brać, unika on bowiem niegodnego zysku,inaczej niż skąpiec, zawsze żądny posiadania.I dlatego bywa tak, że hojny posiadamniej od skąpca.36.JESZCZE O WIELKODUSZNOZCIWielkoduszny dobrze służy wszystkim cnotom i nadaje im wiele blasku;wszystkie one są bowiem potrzebne, aby przygotować duszę do wielkich spraw,a w pogardzie mieć podłych i małodusznych ludzi.Ten, kto wiele wydaje i mar-nuje wielkie dobra, jest rozrzutny.Zawistny to taki, którego drażni zamożnośći obfitość dóbr u dobrych i u złych ludzi, bez żadnej różnicy; jego przeciwień-stwem będzie człowiek cieszący się z zamożności i dobrych, i złych.Pośrodkumiędzy nimi znajdzie się ten, kogo raduje zamożność dobrych, a smuci zamoż-ność złych ludzi.Ten, co wszystkiego się wstydzi, nie rzuca się w oczy.Ten zaś,co chwali się i wystawia na pokaz swe bogactwo, gardząc innymi, zwany jestpysznym i zarozumiałym.37.JESZCZE O TOWARZYSTWIESą tacy ludzie, których sposób bycia jest tak uciążliwy, że niepodobna z ni-mi przestawać; inni to pochlebcy, wydający się przyjaciółmi wszystkich; jeszczeinni trzymają się środka między nimi, ponieważ zawsze umieją zachować się wła-ściwie wśród ludzi, co jest godne pochwały.Wesołek to człowiek, który w towa-rzystwie żartuje wśród śmiechu i zabawy, kpiąc z siebie samego, własnej żonyi dzieci oraz wszystkich innych.Jego przeciwieństwem jest człowiek okazującystale twarz ponurą, z wyrazem okrucieństwa, nie dzielący radości z innymi.Nieprzebywa on w towarzystwie ludzi wesołych i nic rozmawia z nimi.Ten, kto trzy-ma się środka między tymi skrajnościami, zachowuje właściwą miarę.197 38.JESZCZE O SPRAWIEDLIWOZCI1.Człowiek sprawiedliwy zwany jest też równym, ponieważ w sposób równytraktuje wszystkie rzeczy; sposób ten wyraża się dwojako: albo w rozdzielaniupieniędzy i zaszczytów, albo w udzielaniu pomocy i wsparcia dla pokrzywdzo-nych oraz określaniu tego, co jeden człowiek winien zrobić dla innego.2.To, co ludzie winni dla siebie wzajemnie robić, może być dwojakiego rodza-ju: jeden to działanie od samego początku dobrowolne, drugi jest wymuszeniem,na przykład jeśli coś wydarto siłą, podstępem, gwałtem lub kradzieżą.Prawodaw-ca porządkuje rzeczy zawarte między za dużo i za mało i rządzi nimi, spra-wiedliwy władca zaś dzieli pieniądze i zaszczyty między dwiema, co najmniej,stronami.3.Są cztery rodzaje sprawiedliwości, pierwszy z nich jest proporcjonalny dodrugiego i trzeci do czwartego, a więc ich stosunek wynika z proporcji międzynimi.Sprawiedliwość wydaje sądy według wielkości cnót i zasług.4.Ten, kto reguluje ludzkie czyny i sprawy, jest prawodawcą; on też badai wydaje wyroki w sprawach między tymi, którzy krzywdzą, i tymi, którzy sąpokrzywdzeni, a także przyznaje spadek tym, którym on się należy, zabierająctym, którzy go sobie bezprawnie przywłaszczyli.Niektóre jego wyroki dotycząosób, inne zaś mienia, i tak wyrównuje różnicę między za mało i za dużo .Ten,kto wyrządził szkodę, ma za dużo w stosunku do tego, co mieć powinien, ten zaś,kogo pokrzywdzono, ma za mało.Sędzia rozsądza ich sprawę zgodnie z regułamiarytmetyki, a ludzie stają przed nim, gdyż ma on duszę pełną sprawiedliwościi wydaje wyroki tak słuszne, jak tylko to jest możliwe.5.Sprawiedliwość nie wszędzie zachodzi, temu bowiem, kto coś czyni, bądzuczynił to, co uczynił, i temu, kto zabiera lub zabrał tyle, ile zabrał, nie zawszemożna odpłacić równowartością.6
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plhanula1950.keep.pl
|