Piotr Sztompka Socjologia

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.�Występują�także�różnice�kulturowe,�nawet�w�odniesieniu�do�interakcji�tego�samego�rodzaju,�a�mamy�je�na�myśli,�mówiąc�o�powolnym�tempie�życia�w�społecznościach�tradycyjnych�czy�nieustannym�pośpiechu�w�krajach�nowoczesnych.�Współcześnie,�coraz�powszechniejsze�stosowanie�mediów�komunikacyjnych�każe�bardziej�luzno�51traktować�warunek�współobecności�i�równoczesności�w�interakcji.�Nie�są�one�bezwzględnie�konieczne,�występuje�bowiem�coraz�więcej�interakcji�pośrednich.�Partnerzy�mogą�prowadzić�interakcje�z�daleka�(np.�telefonicznie�czy�elektronicznie),�a�także�mogą�kolejno�reagować�z�opóznieniem�(np.�wymieniając�serię�listów).�Rozmowa�z�kimś�w�Singapurze�jest�równie�łatwa�(choć�droższa)�jak�z�kolegą�z�Radomia.�W�zglobalizowanym�świecie�odległość�przestała�odgrywać�rolę.�Podobnie� skurczył�się��czas.�Kiedy�byłem�w�latach�siedemdziesiątych�na�stypendium�w�Berkeley,�list�lotniczy�szedł�do�kraju�trzy�tygodnie,�więc�pojedyncza�interakcja�z�rodziną,�zanim�nadeszła�odpowiedz,�trwała�co�najmniej�sześć�tygodni.�Dziś�wymieniamy�emaile�z�kolegą�z�Kalifornii�w�ciągu�sekund.�Tutaj�jako�dygresję�wskazać�trzeba�na�zupełnie�rewolucyjne�znaczenie�telefonów�komórkowych,�zmieniających�bardzo�istotnie�charakter�interakcji.�Otóż�w�przypadku�tradycyjnej�rozmowy�telefonicznej,�mimo�że�partnerzy�byli�odlegli�w�przestrzeni,�to�jednak�mieli�swoją�przestrzenną�lokalizację,�była�ona�wyobrażona�i�brana�pod�uwagę�przez�telefonującego.�Dzwoniłem�do�kolegi� do�domu��albo� do�biura�,�albo� do�hotelu�,�albo� do�pensjonatu�wczasowego�,�albo� do�szpitala��itp.�Każdy�taki�adres�miał�przywiązane�pewne�kulturowe�reguły,�co�wypada,�a�co�nie�wypada,�np.�w�sprawach�służbowych�dzwoniłem�raczę]�do�biura,�a�z�kolei�w�prywatnych�raczej�do�domu.�Unikałem�telefonowania�w�sprawach�biurowych,�jeśli�kolega�był�na�wczasach.�Ale�łapałem�go�bez�oporów�w�hotelu�na�delegacji,�żeby�zreferować,�co�się�dzieje�w�biurze.�Z�każdym�telefonicznym�adresem�wiązało�się�także�przynajmniej�ogólne�wyobrażenie�i�przewidywanie,�co�kolega�może�w�danej�chwili�robić.�Nie�dzwoniłem�do�biura,�kiedy�wiedziałem,�że�ma�zazwyczaj�wtedy�odprawę�u�szefa.�A�także�czekałem�z�telefonem�do�domu,�aż�skończy�się�jego�ulubiony�serial�telewizyjny.�Telefon�komórkowy�po�raz�pierwszy�całkowicie�i�ostatecznie�oderwał�interakcję�od�jakiejkolwiek�przestrzeni.�Zawiesił�też�wszelkie�reguły�kulturowe�dotyczące�tego,�kiedy�i�dokąd�wypada�dzwonić.�Nawet�najprostsza�reguła,�że�nie�powinno�się�dzwonić�w�nocy,�przestaje�obowiązywać,�kiedy�partner�jest�w�innej�strefie�czasowej.� Oj,�wyrwałeś�mnie�z�łóżka�� mówi�kolega,�do�którego�dzwonię�w�południe,�ale�który�jest�właśnie�w�interesach�w�Singapurze.�Pozbawieni�też�jesteśmy�jakichkolwiek�wskazówek,�gdzie�partner�się�znajduje�i�co�wobec�tego�może�robić.�Dzwonię�do�kolegi�i�nie�wiem,�czy�on�jedzie�samochodem,�czeka�na�lotnisku,�ogląda�telewizję,�je�obiad,�bierze�prysznic�czy�szusuje�na�nartach�w�Alpach.�Nie�ma�żadnych�szans�realizacja�prostej�reguły�grzecznościowej,�aby�w�pewnych�sytuacjach�nie�przeszkadzać.�W�ten�sposób�telefonowanie�ulega�daleko�posuniętej�brutalizacji.�Patrząc�na�to�od�strony�tego,�do�kogo�dzwonimy,�traci�on�wszelką�prywatność,�bo�nawet�jeśli�wyłączy� komórkę�,�to�wzbudzi�podejrzenie,�że�ma�coś�do�ukrycia.�Zyskuje�natomiast�pełną�anonimowość�i�nieprzejrzystość�sytuacji,�w�której�się�znajduje.�Tę�korzyść�zilustruję�epizodem,�którego�byłem�świadkiem�w�hotelu�Sheraton�w�Bari,�na�dalekim�południu�Włoch.�Przy�śniadaniu,�przy�sąsiednim�stoliku�siedzi�typowy�człowiek�biznesu�w�towarzystwie�bardzo�urodziwej�i�znacznie�młodszej�dziewczyny.�Wśród�nieustannego�gwaru� komórek�,�którymi�Włosi�posługują�się�jeszcze�bardziej�namiętnie�niż�Polacy,�dzwoni�i�jego�telefon.�I�co�ja�słyszę?� Ach,�dzień�dobry,�kochanie.�Jak�dzieci,�już�poszły�do�szkoły?�Jaka�u�was�pogoda�w�Mediolanie?�Wyobraz�sobie,�że�taki�jestem�ogromnie�zapracowany,�a�do�tego�dzisiaj�tu�we�Florencji�zimno�i�leje�od�rana� [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Podstrony