Szklarski Alfred 8 Tomek w Gran Chaco

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.[85] Arica - port chilijski nad Pacyfikiem przy ujściu rzeki Azapa, miejsce znanych kąpielisk.Obsługuje cześć handlu zagranicznego Boliwii i Peru.Podczas katastrofalnego trzęsienia ziemi w 1868 r.fale oceaniczne wtargnęły w głąb lądu, zmyły miasto i pochłonęły wiele ofiar.W 9 lat później podczas ponownego kataklizmu zatonęło także wiele statków zakotwiczonych w zatoce.[86] Niewolnictwo zniesiono w Chile w 1811 r., żeglugę parową wprowadzono w 1840, pierwsza linia kolejowa, łącząca Capiago z Calderą, została otwarta w 1851 r., a telegraf Morse’a wprowadzono w r.1852.[87] Toba - plemię znad rzeki Pilcomayo, które prowadziło wojny z białymi aż do 1917 r.Wtedy właśnie zginął ich główny wódz i plemię zostało zmasakrowane.Podczas najkrwawszego swego powstania w 1882 r.Tobowie zdobyli boliwijską forteczkę Murillo, wycięli w pień załogę i zniszczyli konwój zbrojny kolumny wiozącej zaopatrzenie dla pogranicznych fortów.Potem wymordowali nad Pilcomayo szesnastoosobową ekspedycję naukową Juliana Creveaux, francuskiego lekarza i badacza Ameryki Południowej.[88] Gran Chaco (Kraina Wielkich Łowów) - nazwa powstała ze zniekształconego słowa “czuku”, które w języku keczua oznacza “łowisko”, i z hiszpańskiego “Gran” - wielki.Hiszpanie początkowo nazywali ten region Chaco Gualampa, ale potem ze względu na wielkość nadano mu nazwę Gran Chaco.[89] Ludność indiańska - Ajmarowie i Keczuanie, stanowi 52% ogółu mieszkańców Boliwii, 32% to Metysi, zwani cholos, a 16% Kreole - potomkowie konkwistadorów - rządzący krajem.[90] Titicaca -jezioro na obszarze Altiplano na wysokości 3812 m n.p.m.Długość jeziora wynosi około 248 km, szerokość do 124 km, głębokość do 304 m, powierzchnia około ‘ 8,3 tyś.km2.Titicaca posiada dużo wysp, 5 większych półwyspów, 4 zatoki i 2 cieśniny.Wpływa do niego 45 rzek, a wypływa tylko jedna - Desaguadero (długości 320 km), która uchodzi do słonego jeziora Poopo, leżącego na wysokości 3690 m n.p.m.Część Titicaki należy do Peru, część do Boliwii.Charakterystycznym środkiem lokomocji na jeziorze są łodzie z trzciny, zwane caballitas de totora.Basen Titicaki jest jednym z najstarszych ośrodków prekolumbijskiej kultury materialnej i jednym z najgęściej dziś zaludnionych regionów Ameryki Łacińskiej.[91] Cuzco - jedno z najstarszych miast na półkuli zachodniej, leżące w głębokiej dolinie śródandyjskiej na wysokości około 3496 m n.p.m.W języku keczua cuzco oznacza “pępek świata”, co najlepiej symbolizuje jego dawne znaczenie.Założone prawdopodobnie w XII w., a więc na ponad 400 lat przed najazdem hiszpańskim, było stolicą państwa Inków.Pomimo licznych trzęsień ziemi w mieście i okolicy zachowały się z czasów inkaskich: Świątynia Słońca, twierdza, ruiny jedenastowiecznego pałacu, kamienne fundamenty domów, mur z ciosowego kamienia.Pizarro w r.1533 zajął Cuzco, które w trzy lata później zostało spalone podczas powstania Manko Kapaka, bezpośredniego potomka króla Huayny Kapaka.Na gruzach Cuzco Hiszpanie zbudowali nowe miasto, potem poważnie zniszczone w 1650 r.przez trzęsienie ziemi.[92] Wilmowski się nie mylił, w 1911 r.Hiram Bingham odkrył w peruwiańskich Andach na północny zachód od Cuzco, wysoko nad wąwozami i przepaściami rzeki Urubamba, ruiny starożytnej fortecy Inków - Machu Picchu (Wysoka Góra), której nie zdołali znaleźć zaborczy konkwistadorzy.Zapewne była to forteca, gdzie ukryli się pozostali przy życiu Inkowie po zdobyciu Cuzco przez Hiszpanów.Rozległe ruiny Machu Picchu obejmują świątynie i twierdzę otoczoną ogrodami tarasowymi.[93] Saltenas - specjalność argentyńska, pierożki napełnione farszem z mięsa wołowego lub kurzego, oliwkami, jajami gotowanymi na twardo i pikantnymi przyprawami.[94] La Paz Ayacucho - faktyczna stolica Boliwii (oficjalną jest Sucre), siedziba rządu, ośrodek administracyjny departamentu La Paź, położona na wysokości od 3600 do 4100 m n.p.m.w głębokiej dolinie śródgórskiej rzeki La Paź, u podnóża pokrytego wiecznym śniegiem i lodem masywu wulkanicznego Illimani (6882 m n.p.m.).La Paź, największe miasto Boliwii, stanowi główny ośrodek gospodarczy i kulturalny, jest ważnym węzłem kolejowym i drogowym (ma połączenie z Drogą Panamerykańską), posiada port lotniczy.La Paź założył Alonso de Mendoza w 1548 r.pod nazwą Pueblo Nuevo de Nuestra Senora de la Paź (Miasto Matki Boskiej Pokoju), którą w 1827 r.przemianowano na La Paź de Ayacucho (Pokój w Ayacucho) dla uczczenia decydującej o niepodległości Boliwii bitwy, stoczonej w 1824 r.pod Ayacucho przez boliwijskiego generała A.J.Sucre z wojskami hiszpańskimi.[95] W ciągu 161 lat od uzyskania w 1825 r.niepodległości w Boliwii miało miejsce 190 zamachów stanu, przewrotów bądź rewolucji.[96] Gran Chaco - olbrzymia nizina rozpościerająca się od rzeki Paragwaj na wschodzie aż do stóp Andów Środkowych na zachodzie i od boliwijskich llanosów i Mato Grosso na północy po rzekę Salado na południu [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Podstrony